Lúc 6 giờ 35 phút ngày 11/7/1987, cậu bé người Nam Tư tên là Matej Gašpar ra đời tại thành phố Zagreb, nay là Thủ đô của Croatia, là công dân thứ 5 tỷ của hành tinh này. Đến tháng 11/1989, Diễn đàn Dân số thế giới đã quyết định lấy ngày sinh của Matej Gašpar, ngày 11/7 làm "Ngày Dân số thế giới" nhằm nhắc nhở các quốc gia và mỗi người sống trên trái đất về nguy cơ dân số tǎng quá nhanh và những hậu quả của nó đối với sự phát triển kinh tế - xã hội cũng như môi trường. Kỷ niệm ngày Dân số thế giới hàng năm là dịp để mỗi quốc gia và toàn thể nhân loại nhìn lại việc kiểm soát tốc độ gia tăng dân số từ đó tiếp tục đề xuất các chính sách, giải pháp hữu hiệu để hoàn thành các mục tiêu về dân số và phát triển trong chiến lược phát triển chung kinh tế xã hội của mỗi quốc gia và của toàn nhân loại. Nhân ngày Dân số thế giới năm 2023, chúng ta hãy nói về điều chỉnh mức sinh hợp lý đến năm 2030 của nước ta.

     Trong những năm qua, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình nay là Dân số và Phát triển đã được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt với rất nhiều chủ trương, chính sách cũng như các văn bản định hướng, chỉ đạo thực hiện. Tuy nhiên, hiện nay nước ta đang có xu hướng biến động và có sự khác biệt lớn giữa các vùng miền, khu vực về mức sinh, đòi hỏi phải có điều chỉnh, hướng dẫn cụ thể kịp thời theo đặc thù từng địa phương để bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước từ công tác dân số.  Nghị quyết số 21 NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới đã xác định 8 mục tiêu cụ thể đến năm 2030, trong đó mục tiêu thứ nhất là "Duy trì vững chắc mức sinh thay thế, qui mô dân số 104 triệu người".

          Tuy rằng toàn quốc duy trì ổn định ở mức sinh thay thế (2,09 con) nhưng năm 2019  Tổng tỷ suất sinh của tỉnh Cao Bằng là 2.41 con/PN  và huyệnTrùng Khánh là 2.42 con/PN  Theo thống kê nêu trên và qua công tác quản lý, Cao Bằng là tỉnh có mức sinh cao. Xuất phát từ thực tế trên, ngày 28/4/2020 Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký Quyết định số 588/QĐ-TTg Phê duyệt “Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030”. Mục tiêu cụ thể, phấn đấu đến năm 2030, tăng 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có dưới 2 con); giảm 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh cao (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có trên 2,2 con); duy trì kết quả ở những tỉnh, thành phố đã đạt mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có từ 2 – 2,2 con). UBND tỉnh Cao Bằng  đã ban hành Kế hoạch số 1435/KH-UBND ngày 12/6/2023 của UBND tỉnh về Kế hoạch hoạt động công tác dân số trên địa bàn tỉnh năm 2023; Kế hoạch số 743/KH-UBND ngày 1/4/2021 của UBND tỉnh về thực hiện Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh; Hướng dẫn số 213/HD-CCDS ngày 31/5/2023 của Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình về thực hiện Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng trên địa bàn tỉnh năm 2023.

     Để làm được điều này, phải tiếp tục quán triệt sâu sắc hơn nữa việc chuyển hướng công tác dân số từ tập trung vào việc giảm sinh sang duy trì mức sinh thay thế. Thống nhất nhận thức trong lãnh đạo và chỉ đạo cuộc vận động thực hiện mỗi gia đình, cặp vợ chồng sinh đủ 2 con, nuôi dạy con tốt, xây dựng gia đình tiến bộ, hạnh phúc. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện sinh ít con ở những địa phương có mức sinh cao, duy trì kết quả ở những nơi đạt mức sinh thay thế, sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp.

     Bên cạnh đó, chuyển hướng chính sách dân số từ tập trung vào kế hoạch hóa gia đình sang giải quyết toàn diện các vấn đề dân số bao gồm quy mô, cơ cấu, phân bổ và nâng cao chất lượng dân số; điều chỉnh, hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích. Trong đó, cần cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phù hợp với đặc điểm mức sinh của các địa phương có mức sinh khác nhau.

     Cụ thể, đối với địa phương có mức sinh cao như huyện Trùng Khánh, tiếp tục áp dụng và nâng cao hiệu quả thực hiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích như khuyến khích các cặp vợ chồng, gia đình, tập thể, cộng đồng không có người sinh con thứ ba trở lên; hỗ trợ người dân thực hiện dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, bao gồm phương tiện tránh thai; bồi dưỡng, hỗ trợ người thực hiện nhiệm vụ cung cấp dịch vụ, người vận động thực hiện kế hoạch hóa gia đình… đẩy mạnh công tác tuyên truyền…tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền từ đó có kế hoạch phù hợp với chỉ tiêu, góp phần thực hiện đạt mục tiêu chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng  từ nay đến năm 2030.                   

                                                                                                                                                                Thanh Phong